De andere strip

Verbazing alom toen in 2010 het eerste deel van 'Blast' verscheen. Meer dan tweehonderd pagina's lang toonde de Franse auteur Manu Larcenet (van het uitstekende 'De dagelijkse worsteling') wat er omgaat in het hoofd van zijn corpulente Russische hoofdpersonage Polza Mancine. Eén enkele gedachte van dat hoofdpersonage op één van de eerste pagina's, zette meteen de toon: "Ik weeg loodzwaar. Tonnen. Ik ben één bonk vet en gefnuikte verwachtingen, die zich stoot aan elke steen op zijn weg. Ik struikel en sta weer op. Ik weeg loodzwaar, verankerd aan de grond, verpletterd door de zwaartekracht. Als een mislukte Atlas sleep ik de wereld achter mij aan. Ik weeg loodzwaar. Meer dan een karrenpaard. Meer dan een tank. Ik weeg loodzwaar en toch vlieg ik soms."

Inclusief het zonet verschenen derde deel vindt de verhaallijn van Blast nu al meer dan zo'n zeshonderd pagina's plaats in een politiekantoor, waar twee inspecteurs met engelengeduld proberen Mancine's biecht op te tekenen en te achterhalen of hij verantwoordelijk is voor een moordpoging. Met brokjes vertelt het hoofdpersonage het verhaal. Zijn verhaal. Maar Polza geeft zich niet snel gewonnen. Hij begint zijn verhaalbij het prille begin: van het moment dat hij 'de blast' tegenkwam. Dat is een soort hallucinatie die hij als volgt verwoordt: "Ik zweefde. Tussen hemel en aarde kwam ik voor de tweede keer ter wereld. Ik was licht. Ik! Het was glashelder, ik zag de wereld zoals hij was, niet zoals ik dacht dat hij was. En niet alleen maakte ik er deel van uit, ik was de wezen ervan. De oorsprong..."

's Mans bizarre verhaal, als is het afkomstig van een losgeslagen psychiatrische patiënt die realiteit niet meer kan onderscheiden van dromen en nachtmerries, duurt nu al drie delen lang. In deel drie biecht hij ook een zelfmoordpoging op en enkele gruwelijkheden die hem zelf overkwamen. En zo wekt de auteur steeds meer sympathie op voor zijn toch wel wansmakelijk personage.

De ontzettend knappe manier waarop Larcenet dat in beeld brengt -met kleurrijke, door kinderen vervaardigde tekeningen die de 'blast' voorstellen, terwijl de rest van het verhaal in sober zwartwit wordt verteld- gaat in een rotvaart vooruit. Niets wordt prijsgegeven door Larcenet en zijn hoofdpersonage. Of toch, maar slechts beetje bij beetje. En ook: als Mancine zichzelf iets kan wijsmaken of de zaken rooskleuriger wil voorstellen dan ze in werkelijkheid zijn, zal hij dat niet nalaten. Dat hij, eenmaal op gang, een erudiete spraakwaterval is die op een haast elitaire manier zijn verhaal doet en zelfs boven zijn ondervragers wil blijven staan, maakt het allemaal des te mysterieuzer en krachtiger.

Larcenet verstaat als geen ander de kunst om de menselijke psyche uit te diepen en te verbeelden. De manier waarop hij lezer en hoofdpersonage door deze graphic novel leidt, is erg knap en origineel. Tussen de (bij momenten literaire) regels door, hakt het hoofdpersonage in op de maatschappij, en hij doet dat op een kunstige manier die je nu eens doet grijnzen, dan weer tot introspectie dwingt.
 

'Blast' is een fenomenale graphic novel-reeks. Of het nu de tekenstijl betreft, de kleurrijke kindertekeningen die sporadisch opduiken in dit overwegend zwart-witte verhaal, de symboliek die van de pagina's druipt of het verhaal dat de lezer onderdompelt in een bizar en zelfs enggeestig sfeertje; dit moet één van de beste titels in stripland zijn van de afgelopen tien jaar. 'Chapeau' voor een auteur die zijn publiek bijna letterlijk bij de strot kan grijpen en totaal verbouwereerd achterlaat. Wie dacht dat Larcenet dat geen drie albums kon volhouden, ziet hiermee het tegendeel bewezen. Alle drie de delen samen gaat het nu om zo'n zeshonderd pagina's. Zeshonderd pagina's van pure verstomming, verbazing, respect en zelfs walging. Larcenet roept sfeer en gevoel op, iets waar steeds minder vaak auteurs van de nieuwe generatie in slagen. Die laatste groep van auteurs brengt hun verhaal aan de man onder het mom van artisticiteit, met opvallende tekeningen als uitstalraam, maar met een gebrek aan sfeer en menselijke psyche. Zij slagen er amper in om hun publiek te beroeren. In die zin is de Franse auteur van 'Blast' een compleet artiest. Zowel inhoudelijk, verhaaltechnisch, dramaturgisch als grafisch doet hij naar adem snakken. Dit is hoe graphic novels geacht worden te zijn. Inhoud. Gevoel. Ballen. Intensiteit. Had ik al chapeau gezegd?!

'Blast 3: Halsoverkop' - Manu Larcenet. Uitgegeven bij Oog&Blik, 2013